معرفی ابزار اندازه‌گیری اثربخشی فدراسیون‌های ورزشی بر مبنای رویکرد ارزش‌های رقابتی

اثربخشی سازمانی کانون اصلی تحلیل‌های سازمانی و متغیر نهایی بسیاری از پژوهش‌های سازمانی است. این سازه در سال‌های اخیر جایگاه ویژه‌ای در تحقیقات مدیریت ورزشی کسب کرده است.هدف از این مطالعه، معرفی رویکرد ارزش‌های رقابتی و پرسشنامۀ مبتنی بر آن به­عنوان چارچوب تئوریک مناسب برای سنجش اثربخشی در فدراسیون‌های ورزشی است. جامعۀ آماری ذی­نفعان فدراسیون‌های ورزشی ایران و نمونۀ آماری ذی­نفعان (هیئت رئیسه، کارکنان حرفه‌ای، داوران، مربیان و ورزشکاران تیم ملی بزرگ‌سالان) شش فدراسیون منتخب بسکتبال، والیبال، هندبال،کشتی،تکواندو و وزنه­برداری بود. همۀ ذی­نفعان شش فدراسیون منتخب (362N=) به­عنوان نمونه انتخاب شدند، ولی تنها 258 آزمودنی (72 درصد نمونه) در تحقیق شرکت کردند. پرسشنامۀ محقق­ ساختۀ اثربخشی با مطالعۀ مبانی نظری، مصاحبۀ نیمه­ هدایت شده با دست ­اندرکاران فدراسیون‌های ورزشی (نایب رئیس، دبیر، رؤسای کمیته‌های تخصصی) و در فرآیندی اکتشافی تنظیم شدو پس از استخراج این متغیرها 10 نفر از متخصصان مدیریت ورزشی در مورد روایی صوری و محتوایی آن اظهار نظر کردند. با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی، 62 سؤال در قالب چهار الگوی اهداف عقلایی، سیستم‌های باز، فرآیندهای داخلی، روابط انسانی و هشت خرده­ مقیاس انعطاف­ پذیری (5 سؤال)، منابع سازمانی (10 سؤال)، برنامه­ریزی (7 سؤال)، بهره­ وری (11 سؤال)، ثبات سازمانی (7 سؤال)، تعامل سازمانی (7 سؤال)، انسجام نیروی کار (8 سؤال) و کارکنان متخصص (7 سؤال) شناسایی شدند. ثبات درونی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ (84 0/0=r) محاسبه شد. نتایج پژوهش نشان می­دهد پرسشنامۀ اثربخشی سازمانی در فدراسیون‌های ورزشی بر اساس رویکرد ارزش‌های رقابتی ابزار و چارچوب تئوریک مناسب سنجش اثربخشی سازمانی در فدراسیون‌های ورزشی است. پیشنهاد می‌شود محققان مدیریت ورزشی با استفاده از این پرسشنامه به سنجش اثربخشی سازمان‌های ورزشی بپردازند.